Er zijn maar weinig beroepen zo gevarieerd en voor verschillende interpretaties vatbaar als dat van redacteur. De benaming ‘redacteur’ kan in de praktijk neerkomen op veel verschillende functieomschrijvingen en een al even gevarieerd takenpakket. Een eenduidige definitie van de redacteur bestaat eigenlijk niet. Functieomschrijvingen lopen sterk uiteen, afhankelijk van branche en media.
De traditionele redacteur
Eigenlijk kun je beter spreken van de ‘offline’ redacteur. Het werkgebied van de traditionele redacteur omvat immers papieren uitgaven. Daarbij zijn er qua functie-inhoud verschillen tussen de boekenredacteur, de tijdschriftredacteur en de journalistieke dagbladredacteur. Verschillende uitgevers zoeken verschillende en vaak heel specifieke kwaliteiten in hun redacteurs. Zo dient een acquirerend redacteur over sterke commerciële vaardigheden te beschikken, een neus voor talent en een intuïtie voor wat de volgende bestseller zou kunnen worden. Een hoofdredacteur moet managementkwaliteiten hebben en een bureauredacteur (op bijvoorbeeld een tijdschriftenredactie) is bovenal een coördinator.
De webredacteur
Online publicaties verschillen behoorlijk van offline publicaties. Het grootste verschil zit in de wijze van aanbieden en – uiteraard – de lezer. Het internet is een vluchtig medium, waarop een groot aantal verschillende aanbieders strijdt om de aandacht van de lezer. Behalve over een scherpe pen beschikt de webredacteur ook over SEO-vaardigheden en verstaat de kunst ieder onderwerp te ‘vertalen’ naar B1-niveau teksten, die gemakkelijk leesbaar zijn voor een brede doelgroep. Bovendien moet een webredacteur vertrouwd zijn met online contentmanagementsystemen en verstand hebben van de opmaak van websites. Een webredacteur mag tegenwoordig ook het produceren van beeld en geluid niet schuwen en moet thuis zijn in social media en marketing.
De Addata* redacteur
Addata werkt met een nieuw soort redacteur. Een redacteur die van vele markten thuis is en klantgerichtheid en kwaliteit hoog in het vaandel heeft staan. De opdrachten die deze – vaak freelance – redacteur te verwerken krijgt, verschillen zo in aard en inhoud dat flexibiliteit een eerste vereiste is. Daarbij komt een bijzonder nauwgezette manier van werken, een affiniteit met techniek en gevoel voor verschillende (content)systemen, maar ook een sterk ontwikkeld taalgevoel én diplomatie. Een Addata redacteur heeft tenslotte te maken met een werk- of opdrachtgever én diens klanten. Bij iedere opdracht spelen verschillende belangen, waar zorgvuldig mee moet worden omgegaan.
Voor het ontwikkelen van een Addata redacteur bestaat (nog) geen opleiding: de Addata redacteur wordt door de praktijk gevormd, waarbij in de loop van de tijd een specialisme ontstaat, afhankelijk van de interesse en kunde van de redacteur.
De Addata redacteur werkt met vakinformatie die door professionals in hun eigen vaktaal wordt geschreven en houdt zich dan ook vooral bezig met technische redactie: hoe de geboden informatie er uiteindelijk uit komt te zien volgens de wensen en eisen van de – vaak kritische – klant, zowel online als offline, met scherpe deadlines en kwaliteitseisen. Dat vraagt om bijzondere competenties en talenten.
Eigenlijk is de Addata redacteur het spreekwoordelijke schaap met vijf poten. De Addata redacteur puzzelt met het geschreven woord en jongleert met de richtlijnen van zowel opdrachtgever als de Woordenlijst Nederlandse Taal.
De Addata redacteur is dan ook echt one of a kind.
Geschreven als column voor de Addata-nieuwsbrief december 2019.